Wczasy

Pomorze Zachodnie

03 sierpnia 2012r.

Nazwą "Pomorze Zachodnie" obejmujemy terytorium, zajmowane dziś przez województwo szczecińskie wraz z powiatem lęborskim z województwa gdańskiego. Pomorze Zachodnie należało do ziem najmniej znanych czytelnikowi polskiemu. Toteż naszym zadaniem było zebrać to wszystko, co o tych ziemiach wiemy, i podać czytelnikowi polskiemu. Temu, który mieszkał na tych ziemiach pod obcą władzą, dla trwalszego związania z kulturą polską; temu, który zamieszkał te ziemie po wojnie, dla trwalszego związania z tą ziemią; temu, który mieszka w innych stronach kraju, dla przybliżenia jednej z ziem odzyskanych i przywróconych macierzy. Opracowania podjęło się około 30 specjalistów z różnych ośrodków polskich. Ponieważ chcieliśmy dać opis ziemi i ludzi nie książkowy ani widziany obcymi oczami, ale żywy, w szczególności taki, który by nie kłócił się z rzeczywistością powstałą po wielkim przełomie r. 1945, dlatego Instytut Zachodni zorganizował szereg wypraw naukowych, które przemierzyły ziemie Pomorza Zachodniego kilkakrotnie wzdłuż i wszerz. Główna wyprawa przemierzyła około 3.000 km samochodem i miała w swym gronie historyków, ekonomistów, literata i fotografa; w czasie od 13. IV. do 27. IV. 1947 r. wyprawa dotarła kilkakrotnie do wybrzeża morskiego, zwiedziła porty, fabryki, gospodarstwa rolne, miasta i wsie i przywiozła bogaty materiał informacyjny wraz z ok. 500 zdjęciami fotograficznymi. W drugiej wyprawie samochodowej wzięli udział historycy sztuki (8. V. — 24. V. 1947 r.); plonem tej wyprawy było przeszło 200 zdjęć zabytków sztuki; odnaleziono przy tej okazji wiele cennych i rozproszonych dzieł sztuki, a nawet dokonano szeregu odkryć. W związku z monografią urządziła wyprawę również etnograf ka, przywożąc z niej szereg zdjęć. W kwietniu 1948 r. zaszła potrzeba osobnej ekspedycji geograficznej; wzięła w niej udział mgr Maria Kaczmarczykowa, której obserwacje terenu zostały wplecione w opis geograficzny, podany już przedtem przez prof. Zierhoffera. Motocyklowa wyprawa fotografa w maju 1948 r. przyniosła uzupełnienia w ilustracji fotograficznej (prawie 200 zdjęć), głównie z dziedziny geograficznej i zabytków sztuki.