Wczasy

Arctowski

06 czerwca 2012r.

ARCTOWSKI Antarktyda jest szóstym kontynentem Ziemi, położonym wokół bieguna południowego. Cały świat upatruje tam nowego magazynu żywności i bogactw naturalnych. W dniu 7 grudnia 1976 roku Rada Ministrów PRL podjęła uchwałę o wysłaniu wyprawy antarktycznej dla założenia tam stacji, która byłaby stałą bazą naukową dla polskich polarników różnych specjalności. Stacji nadano imię Henryka Arctowskiego (1871—1958), wybitnego geofizyka i geografa, który wraz z Antonim Bolesławem Dobrowolskim dał początek polskim badaniom antarktycznym. Bazę zlokalizowano na wyspie King George w archipelagu Szetlandów Południowych. Polska Stacja Antarktyczna PAN im. Arctowskiego rozpoczęła swoją działalność 26 lutego 1977 roku. Budowę latarni rozpoczęto w grudniu 1977 roku, w ramach drugiej wyprawy antarktycznej, pod kierownictwem Macieja Zalewskiego. Latarnię usytuowano na wysokim, bazaltowym bloku skalnym, około 200 m na wschód od zabudowań stacji, na cyplu zwanym Hydro-graphic Rock. Współrzędne geograficzne: 62°09'35" S, 58°27'55" W. Obliczenia konstrukcyjne wykonali M. Zalewski wraz ze swoim zastępcą L. Rościszewskim. Do obliczeń przyjęto wiatry o szybkości 70 m/sek. W skale wywiercono 16 otworów, do których wpuszczono kotwy stalowe długości 1,5 m i 30 mm średnicy. Następnie wylano żelbetową płytę, na której ułożono 20-milimetrową, stalową płytę podstawy, przykręconą nakrętkami do nagwintowanych końców kotew. Konstrukcję samej wieży stanowi kratownica pokryta blachą ocynkowaną. Wszystkie prace montażowe wykonała brygada "Mostostalu" Po-nań, pod kierunkiem brygadzisty Czesława Sikorskiego. Uroczystość uruchomienia latarni połączono z pożegnaniem odpływających do kraju grup letnich. Dokonano też chrztu, na podobieństwo chrztu statku przed wodowaniem. Na matkę chrzestną wybrana została Maria Kaszyńska studentka Wyższej Szkoły Morskiej w Gdyni, która wraz z kolegami z wydziału nawigacyjnego odbywała praktykę na statku. W dniu 16 marca 1978 roku, w godzinach porannych, u stóp skały, na której stoi latarnia, zebrali się wszyscy członkowie ekspedycji PAN, załoga m.s. "Garnuszewski" i studenci WSM — razem ponad 150 osób, co na warunki antarktyczne stanowiło tłum niemały. Po stosownym przemówieniu M. Zalewskiego, matka chrzestna wygłosiła następującą formułę: "Wyprawa Antarktyczna Polskiej Akademii Nauk zbudowała Ciebie latarnio morska jako symbol życia na naszej stacji. Abyś była przewodnikiem dla marynarzy i polarników, którzy płynąć będą z Cieśniny Bransfielda do Zatoki Admiralicji. Świeć im po wsze czasy. Nadaję Ci imię Arctowski". Następnie matka chrzestna rozbiła o korpus wieży butelkę szampana, przywiązaną na lince do galeryjki. Butelka rozprysła się na drobne kawałki, co jest dobrą wróżbą na przyszłość — dla latarni i dla przepływających tamtędy statków... Latarnia jest okrągłą, metalową wieżą o średnicy 80 cm i wysokości całkowitej 6 m, pomalowaną w poziome pasy białe i czerwone. Od strony północno-- wschodniej widnieje pionowy, czarny napis: ARCTOWSKI. Poniżej światła znajduje się galeryjka, powyżej — stożkowy daszek. Wysokość światła ponad najniższą notowaną wodą: 20 metrów. Charakterystyka światła: białe, blaskowe; światło 3,0 sek., przerwa 6,0 sek., okres 9,0 sek. Latarnia świeci od zachodu do wschodu słońca oraz w warunkach złej widoczności.